سینمای ناطق، نقطهی تحول سینما
از همان ابتدا که سینما و به عبارتی دیگر تصویر متحرک خلق شد، تلاش برای افزودن صدا به تصاویر نیز آغاز شد.
صداگذاری یا حتی استفاده از موسیقی زنده، برای فیلمهای تک حلقهای سالهای ابتدایی که مدت کوتاهی داشتند، به صرفه نبود. اما پس از آنکه فیلمها دو یا چند حلقهای شد، سالنهای پخش فیلم کم کم به فکر حضور «صدا» در کنار پخش فیلم هم افتادند.
در سالهای اول، کنسرتهای موسیقی قبل از پخش فیلم در سالنها انجام میگرفت تا کسانی که برای دیدن فیلمها میآیند سرگرمی دیگری نیز داشته باشند.
بعد از مدتی موسیقی زنده با پخش فیلم همزمان شد و استودیوهای فیلمسازی مانند پارامونت، برادران وارنر، یونیورسال و مترو گلدوین مایر هر یک گروه موسیقی داشتند که متناسب فیلم، به صورت زنده و همراه پخش، موسیقی بنوازند.
اقدامی که هم ایده نویی بود و هم باعث میشد هر استودیو دنبال گروه موسیقی مشهور و ماهرتری برود. همین موضوع هم باعث شده بود عدهای موسیقیهای مخصوص فیلم داشته باشند.
همان موقع «نقّالی» هم مرسوم بود. یک نفر موقع پخش فیلم صامت، حرفها و دیالوگهایی متناسب به صحنههای فیلم را بیان میکرد. باتوجه به اینکه پخش فیلمهای هر استودیو در سالنهای همان استودیوها بود، قاعدتا کسانی دیالوگها را نقالی میکردند که کارمند استودیو یا سالن پخش فیلم بودند.
هرچند در سالهای ابتدایی سینما، تلاشهایی برای وصل کردن گرامافون به دستگاه نمایش فیلم توسط توماس ادیسون انجام گرفت، اما محدودیتها، اجازه چنین کاری را به صورت بهتر و کاملتر نداد، اما پس از چند سال، یعنی در حدود 10-15 سال از سالهای اولیه سینما، کم کم صدای فیلمها روی گرامافون ضبط میشد و بعد به صورت جدا هنگام پخش فیلم، پخش میشد.
ششم اکتبر سال 1927 میلادی بود که اتفاقی، سرآغاز تحول جدید در سینمای جهان شد.
استودیوی برادران وارنر (Warner Brothers) فیلم جدیدی را اکران کرد که در آن اَل جالسون (Al Jalson) یهودی، آواز خواند و جملهای را گفت که هنوز هم در ذهن تاریخ سینما به یادگار مانده است: «هنوزم هیچ چیز شنیده نشده است».
جالبتر اینجاست که اولین «صدا» در تاریخ سینما، سرود Kol-Nidre و Kaadish عبری، از سرودهای مقدس یهودیها است.
سیستم صدای فیلم خواننده جاز به این شکل بود که صدا روی یک صفحه ضبط شده بود و همزمان با حرکت لبها، پخش میشد.
هرچند به غیر از سرودهای این فیلم، سایر سکانسها صامت بود، اما این اتفاق جدیدی در سینما بود و با گسترش آن از آمریکا به سایر کشورها، شکل و شمایل جدید و کاملتری به خود گرفت.
شرکت «وسترن الکتریک» جایش را به سیستم صوتی مطمئنتر صدا روی فیلم «جنرال الکتریک» داد. بعد از مدتی جز شوروی و ژاپن که مقابل حرکت تند این جریان ایستادند، سایر کشورها (کشورهای اروپایی) توسط دو شرکت زیمنس و آاِگِ که مسئولیت نصب سیستم صوتی سینماها را به عهده داشتند، تهجیز شد.
در آمریکا نیز تمامی سالنهای پخش فیلم، تا سال 1930 مجهز به پخش صدا شدند و به این شکل صدا به سینما وارد شد.
ضبط صدا روی صفحه ویتافون
سالن پخش فیلم خواننده جاز (روی تابلو نوشته فیلم با Vitaphone)