نـــیـــوک لـــیــــدر

استیون (استفان) هاوکینگ را که می‌شناسید؟

فیزیک‌دان نظری و کیهان‌شناس معروف که تقریبا 40 سالی است نام فیزیک همراه‌ او و نام او همراه فیزیک شده است. اگر در اینترنت اسمش را جستجو کنید، می‌توانید چیزهای بیشتری در خصوص او بخوانید.

او معروف‌ترین کسی است که به بیماری ALS دچار است. یعنی تقریبا تمام عمرش این بیماری را داشته.

حالا چرا از او اسم بردم؟ برای اینکه ممکن است در هفته‌های اخیر نامش را همراه کمپین «چالش» شنیده باشید.

طبیعتا رویکرد نگارنده مانند نوشته‌های پیشین است و قرار نیست در اینجا به معرفی بیماری و شخصیت هاوکینگ بپردازیم و از کسانی که به این کمپین پیوستند، نام ببریم.

ALS مخفف Amyotrophic lateral sclerosis است که در کشور ما با عنوان «اسکلروز جانبی آمیوتروفیک» شناخته می‌شود. به طور خلاصه اگر بخواهم در موردش بگویم، این بیماری باعث می‌شود عضلات فرد مبلات با گذشت زمان تضعیف شده و فرد فلج عمومی شود.

این یعنی اینکه بعد از گذشت مدتی، تمام فعالیت‌های حرکتی اعم از حرف زدن، نوشتن، صحبت کردن و تکان دادن تمام اعضای بدن از بین خواهد رفت.

کمپین «چالش سطل آب یخ» هم از آنجایی شروع شد که «پیت فریتز» یک بازیکن بیسبال که به این بیماری دچار شده، روی سر خود آب یخ ریخت و از سه نفر درخواست کرد به این کمپین بپیوندند یا اینکه 100 دلار برای کمک به این بیماری و تحقیق پیرامون آن بپردازند.

حالا رفته رفته پای این کمپین به کشور ما هم باز شده. هر روز یک بازیگر، خواننده و یا فوتبالیست مشهور سطل اب یخی روی خود خالی می‌کند و بعد نام سه فرد دیگر را اعلام می‌کند.

کافی است یک بار در آپارات «چالش» را سرچ کنید و فیلم چند نفر را ببینید.

به نظر نگارنده این رویکرد در ایران و توسط بازیگران و خوانندگان در چند روز ابتدایی چنان «طنزگونه» انجام شد که حتی کلمه‌ای پیرامون بیماری صحبت نشد. به نظر این موج خیرخواهانه در کشور ما به یک «طنز رفتاری» یا «کمپین بیا دور هم خاله بازی کنیم» تبدیل شده است.

امری که تصویر نامناسبش آنقدری بارز بوده است که در یک روز گذشته، بازیگران ایرانی پیش از ریختن آب یخ روی خود چند کلمه‌ای هم در مورد بیماری صحبت می‌کنند، آن هم احتمالا برای خالی نبودن عریضه!

خصوصا اینکه هیچ نهاد رسمی در کشورمان نیست که به این بیماری اختصاص داشته باشد و کمک‌های نقدی را ارسال کند و حتی در خصوص بیماران ایرانی هم فعلا چنین بستری فراهم نشده است.

یک پایگاه خبری در ایالات متحده در مطلبی پیرامون این کمپین نوشته است:
«هیچ کس آگاهی بخشی کمپین آب یخ نسبت به بیماری ALS را انکار نمی‌کند اما آیابه مقدار آبی که در این کمپین به هدر می‌رود توجه کرده‌اید؟

فرض می‌کنیم هر شرکت کننده در این کمپین از یک سطل پنج گالونی استفاده کند. حال این عدد را در 1.2 میلیون ویدئویی که تاکنون درفیس بوک منتشر شده است ضرب کنید. براین اساس، (12000005) میشود بیش از شش میلیون گالن آب به هدر رفته است.

گفتنی است هر گالون حدود 4.5 لیتر می‌شود.»

حالا سوال اینجاست که آیا انجام چنین حرکتی آن هم به شیوه کودکانه در این کشور فایده‌ای دارد؟ یا صرفا رفتار دیگری از سوی بازیگران ایرانی برای خودنمایی و «راه اندازی کمپین» است؟ این حرکت وقتی مضحک می‌شود که با جملاتی در خصوص کمبود آب، سطل آب را خالی می‌کنند.

هرچند این پرسش، پاسخ مشخصی نیز دارد!

و در نهایت در دورانی که «مدعی حمایت از کودکان غزه» شدیم، آیا بهتر نیست به جای هدر دادن سطل آب آن هم در زمانی که آب‌های فلسطینی‌ها قطع شده است، اقدام دیگری در جهت کمک به بیماران یا کودکان فلسطینی انجام داد؟
حرکتی که بازیگر اردنی به نام «محمد دروزه» انجام داد. ضمن انتقاد از کمپین سطل آب یخ، به یاد کودکان غزه سطلی از شن روی سر خود ریخت.

دروزه در ویدوئی که منتشر کرده گفت: «همه شما را دعوت می‌کنم تا حالتی را که کودکان سوریه، عراق و ضاحیه در زیر آوار جنگ با آن روبرو می‌شوند لمس کنید. از شما دعوت می‌کنم تا حال کودکان غزه را که بواسطه حملات اسرائیل زیر آوار خانه‌هایشان کشته می‌شوند، لمس کنید. و حالا این سطل خاک را بر سر می‌ریزم نه سطل آب یخ.

پس از او نیز نوجوانی در غزه سطلی از خاک روی سر خود ریخت و در روزهای گذشته این حرکت، گسترش یافته است.

و در نهایت ممکن است کسی بپرسد این گفتار یعنی اینکه نگارنده معتقد است باید مثلا در «کمپین سطل خاک» در مقابله با «سطل آب یخ» شرکت کرد تا از کودکان غزه حمایت کرد؟

پاسخ منفی است.

آنچه قابل توجه است در نظر گرفتن شرایط اقدامی است که انجام می‌دهیم و بعد نیت‌مان.

پیشنهاد می‌شود جمله زیبای «محمدرضا نوری» خبرنگار ایرانی المنار لبنان را در این فیلم ببینید.